O‘zbekistonda dollarning so‘mga nisbatan rasmiy kursi deyarli 12300 so‘mni tashkil qildi

O‘zbekiston Markaziy banki tomonidan AQSh dollarining kursi o‘zining tarixiy maksimalini yangiladi va 12 300 so‘m darajasiga yaqinlashdi. Yil boshidan buyon milliy valyuta 9,3 foizga qadrsizlandi.

O‘zbekiston Markaziy banki 9 noyabrdan boshlab xorijiy valyutalarning o‘zbek so‘miga nisbatan yangi qiymatini belgiladi.

Chorshanba kungi savdolar yakunlariga ko‘ra, AQSh dollari kursi darhol 16,93 so‘mga oshib, tarixiy maksimal 12 297,01 so‘mga yetdi.

8 noyabr kuni tijorat banklari dollarni 12310-12340 so‘m kursida qabul qildi. Sotish kursi 12220 soʻmdan 12275 soʻmgacha oʻzgardi.

2022-yil oxirida milliy valyuta 3,94 foizga, joriy yil boshidan 9 noyabrgacha 9,3 foizga qadrsizlandi. 10 avgust kuni keskin sakrash yuz berdi, dollar darhol 408 so‘mga mustahkamlandi. Devalvatsiya pul o‘tkazmalari va eksportdan tushadigan valyuta tushumlarining qisqarishi fonida sodir bo‘lmoqda.

Markaziy bank rahbari Mamarizo Nurmuratova iyul oyi oxirida milliy valyutaning qadrsizlanishiga importning kuchayishi bosimi ham sabab bo‘lganini ta’kidladi. Uning so‘zlariga ko‘ra, bu mavsumiy hodisa bo‘lib, bugungi valyuta kursi tashqi savdo operatsiyalarining haqiqiy ko‘rinishidir.

Keyinchalik regulyator ikkilamchi hisobvaraqlar bo‘yicha valyuta operatsiyalarini yopish orqali valyuta chiqib ketishini cheklashga urindi, biroq jamoatchilik e’tirozidan so‘ng qaror bekor qilindi. Yaqinda Markaziy bank yuridik shaxslar tomonidan chet el valyutasini xarid qilish ustidan nazoratni kuchaytirish bo‘yicha yangi loyiha taqdim etdi.

Statistika agentligi maʼlumotlariga koʻra, toʻqqiz oy davomida Oʻzbekistonning tashqi savdo aylanmasi 44,7 milliard dollarni tashkil etdi, bu oʻtgan yilning shu davriga nisbatan 22,1 foizga koʻpdir. Eksport 23,5 foizga – 17,74 milliard dollarga (oltin eksportidan tashqari – 12,1 milliard dollar), import esa 27 milliard dollarga (+21,2 foiz) oshdi. Natijada tashqi savdo aylanmasi saldosi rekord darajadagi 9,2 milliard dollar (-7,9 milliard dollar) miqdorida salbiy saldoni ko‘rsatdi.